मराठी रक्षाबंधन माहिती निबंध |Marathi Rakshabandhan Information Essay |इतिहास
नमस्कार मित्र आणि मैत्रिणींनो आपण रक्षबंधना बद्धल माहिती बघणार आहोत. दरवर्षी प्रमाणे याही वर्षी रक्षाबंधन हा पूर्ण जगभरात साजरा केला जातो.या वर्षी रक्षाबंधन हा 22 ऑगस्ट ला रविवारी साजरा केला जाणार आहे.हा सण श्रावण महिन्यातील पौर्णिमेला साजरा केला जातो.
रक्षाबंधन मराठी माहिती 2021|Raksha bandhan marathi mahiti 2021.
रक्षा बंधन हा एक सण आहे जो भाऊ आणि बहिणीच्या नात्यांला दर्शवतो. हा सण हिंदू धर्मात साजरा केला जातो. हा त्यांचा सर्वात महत्वाचा सण आहे. याव्यतिरिक्त, बहिणी आणि भाऊ वर्षभर याची आतुरतेने वाट पाहतात. लोक भारतात हा सण मोठ्या उत्साहाने साजरा केरतात.
रक्षाबंधन माहिती निबंध मराठी (Raksha Bandhan Essay information marathi) :
सर्व वयोगटातील बंधू आणि भगिनी रक्षाबंधन साजरे करतात.शिवाय, हे त्यांच्यातील असलेलं नातं देखील घट्ट करते. रक्षाबंधन (रक्षा म्हणजे संरक्षण आणि बंधन म्हणजे हातवर राखीच्या स्वरूपात बांधलेलं बंधन) . अशा प्रकारे, या सणाचा अर्थ स्पष्ट होतो.
रक्षाबंधन हिंदू दिनदर्शिकेनुसार साजरे केले जाते. हे श्रावन महिन्यात येते आणि लोक महिन्याच्या शेवटच्या दिवशी ते साजरे करतात.हा शुभ सण साधारणपणे ऑगस्टच्या आसपास येतो.
रक्षाबंधनाचे महत्त्व (Importance of rakshabandhan):
आपल्या सर्वांना माहित आहे की, प्रत्येक भावंडांच्या मनात किंवा हृदयात आपल्या बहिन भावाच्या नात्यांसाठी एक विशेष स्थान असतं. तथापि, भाऊ आणि बहिणीचे विशिष्ट नातं अतिशय वेगळंच असतं व त्यांच्या एकमेकांवर असलेल्या प्रेमाला सीमा नसते.ते एकमेकांशी कितीही लढले तरी ते त्यांच्या पाठीशी नेहमीच उभे असतात.भाऊ आणि बहिणी क्षुल्लक गोष्टींवर एकमेकांशी भांडतात. दुसऱ्या शब्दांत, ते एक बंधन सामायिक करतात जे भांडण आणि प्रेमाने भरलेले असते.
भाऊ आणि बहिणी आम्हाला वाढण्यास मदत करतात. आपल्या आयुष्याच्या प्रत्येक टप्प्यावर, त्यांच्यातील नातं अधिक मजबूत होतं. ते सुख आणि दुःखात एकमेकांसोबत उभे असतात.मोठे भाऊ आपल्या बहिणींचे खूप संरक्षण करतात.त्याचप्रमाणे, मोठ्या बहिणी त्यांच्या लहान भावांची खूप काळजी घेतात. लहान मुले त्यांच्या मोठ्या भावंडांकडे पाहत मोठे होतात.
रक्षा बंधन म्हणजे हे बंधन साजरे करणे हे दोघांनी सामायिक केलेल्या अद्वितीय(unique) आणि विशेष नात्याचे प्रतीक आहे. हा दिवस चांगला वेळ आणि या सुंदर बंधनावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी योग्यरित्या ओळखला गेला आहे. हे त्यांच्या प्रेमाचे, एकतेचे आणि एकमेकांवरील आत्मविश्वासाचे प्रतीक म्हणून काम करते.
रक्षाबंधन या सणाचा प्रसंग मराठी
रक्षाबंधन हा बहिणींसाठी लाड करण्याचा दिवस असतो. या शुभ प्रसंगी बहिणी आपल्या भावाच्या मनगटावर पवित्र धागा म्हणजेच राखी बांधतात. हे चांगले आरोग्य आणि दीर्घायुष्याच्या इच्छेच्या उद्देशाने केले गेले आहे. दुसरीकडे, भाऊ, त्या बदल्यात, त्यांच्या बहिणींना आशीर्वाद देतात आणि त्यांचे संरक्षण आणि आयुष्यभर त्यांची काळजी घेण्याची प्रतिज्ञा करतात.या दिवशी बहिणींना खूप प्रेम आणि लाड मिळतात. हे चॉकलेट, भेटवस्तू, पैसे, कपडे आणि बरेच काही आशा स्वरूपात असते.
कुटुंबातील सदस्य या प्रसंगी वेषभूषा करतात, सहसा जातीय पोशाखात. रंगीबेरंगी राखी आणि भेटवस्तूंनी भरलेले बाजार आपण पाहतो.दरवर्षी फॅशनेबल किंवा वेगवेगळ्या प्रकारच्या design असलेल्या राख्या आपल्याला बाजारात दिसुन येतात . स्त्रिया त्यांच्या भावांसाठी परिपूर्ण राख्या खरेदी करतात आणि पुरुष त्यांच्या बहिणींसाठी भेटवस्तू खरेदी करण्यासाठी बाहेर पडतात.
शेवटी, रक्षाबंधन सर्वात आनंददायक सणांपैकी एक आहे. हे भाऊ आणि बहिणीच्या नात्याला घट्ट करण्याचा दिवस असतो.आजकाल, ज्या बहिणींना भाऊ नाहीत त्या त्यांच्या बहिणींना राखी बांधून रक्षाबंधन साजरा करतात. उत्सवाचे सार असेच आहे.
रक्षाबंधन सणाचा इतिहास मराठी (History of raksha bandhan marathi)
वैष्णव धर्मशास्त्रात राखी सणाचे अनेक संदर्भ आहेत. यापैकी अनेक महत्त्वपूर्ण ऐतिहासिक तथ्ये अद्याप ज्ञात किंवा रेकॉर्ड केलेली नाहीत.
चितोडची राणी कर्णावती आणि मुघल सम्राट हुमायून यांची कथा इतिहासातील सर्वात महत्त्वाचा पुरावा आहे. मध्ययुगीन काळात, 15 व्या शतकाच्या आसपास, राजपूत, मुघल आणि सुलतान यांच्यात अनेक युद्धे झाली. त्या वेळी राखी म्हणजे आध्यात्मिक बंधन आणि बहिणींचे संरक्षण हे सर्वात महत्त्वाचे होते.जेव्हा चित्तोरच्या राजाची विधवा राणी कर्णावती हिला समजले की ती कोणत्याही प्रकारे गुजरातचा सुलतान बहादूर शाहच्या आक्रमणाचा बचाव करू शकत नाही, तेव्हा तिने सम्राट हुमायूनला राखी पाठवली.सम्राट हावभावाने इतका प्रभावित झाला की त्याने तिच्या बचावासाठी स्वार होण्यासाठी चालू असलेली लष्करी मोहीम सोडली.
भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीच्या वेळी एकता आणि नातेसंबंध दाखवण्यासाठी राखी बांधली जाऊ शकते (फक्त भाऊ आणि बहिणींमध्ये नाही).
वृत्र-इंद्र (Vritra - Indra)
या उत्सवाची उत्पत्ती सहसा व्रत-इंद्र यांच्याशी झालेल्या लढाईच्या ऐतिहासिक घटनांमुळे सापडते ज्यामध्ये इंद्राचे नुकसान झाले.त्यानंतर, त्याच्या पत्नीने त्याच्या मनगटाभोवती एक धागा बांधला होता आणि त्याला दैवी शक्तींनी सामर्थ्य दिले होते जेणेकरून त्यानंतरच्या द्वंद्वयुद्धात इंद्र विजयी झाला.
कृष्णा आणि द्रोपदी
दुसरी घटना महाभारतातील एक आहे जी कृष्णा आणि पांडवांची पत्नी द्रौपदीशी संबंधित आहे.तिने रेशमाची पट्टी फाडली होती आणि ती कृष्णाच्या मनगटाभोवती बांधली होती ज्यामुळे रक्ताचा प्रवाह थांबला कृष्ण तिच्या कृतीने इतका प्रभावित झाला की त्याने स्वतःला तिच्यावर प्रेमाने बांधलेले पाहिले.त्याने कर्जाची परतफेड करण्याचे आश्वासन दिले आणि नंतर पुढील 25 वर्षे तेच करण्यात घालवली. द्रौपदीने 5 महान योद्ध्यांशी लग्न केले असूनही आणि एका शक्तिशाली सम्राटाची मुलगी असूनही केवळ कृष्णावरच भरवसा ठेवला आणि अवलंबून राहिला.
कृष्णाने द्रौपदीच्या "वस्त्र हरण" (शब्दशः "कपड्यांची चोरी") दरम्यान प्रेमाचे पाण फेडले. द्रौपदीचे "वस्त्र हरण" राजा धृतराष्ट्राच्या विधानसभेत झाले जेव्हा युधिष्ठर, तिचा पती तिला जुगारात हरवतो, त्या वेळी कृष्णाने तिची साडी अनिश्चित काळासाठी वाढवली, म्हणून तिचा अभिमान वाचवण्यासाठी ती काढता आली नाही.अशा प्रकारे त्याने द्रौपदीने त्याला बांधलेल्या राखीचे पाण फेडले.
राजा बळी आणि देवी लक्ष्मी :
दुसर्या आख्यायिकेनुसार राक्षस राजा बली हा भगवान विष्णूचा महान भक्त होता. भगवान विष्णूने वैकुंठात स्वतःचे निवासस्थान सोडून आपल्या राज्याचे रक्षण करण्याचे काम हाती घेतले होते.देवी लक्ष्मीने आपल्या स्वामीबरोबर तिच्या निवासस्थानी परत येण्याची इच्छा केली. पती परत येईपर्यंत ती आश्रय घेण्यासाठी ब्राह्मण स्त्रीच्या वेशात बालीकडे गेली.
श्रावण पौर्णिमा उत्सवाच्या वेळी लक्ष्मीने राजाला पवित्र धागा बांधला. विचारल्यावर तिने ती कोण होती आणि ती तिथे का होती हे उघड केले.राजाला तिच्या कुटुंबासाठी आणि तिच्या हेतूसाठी तिच्या सदिच्छाचा स्पर्श झाला आणि तिने तिच्याबरोबर येण्याची परमेश्वराला विनंती केली. त्याने परमेश्वरासाठी आणि त्याच्या समर्पित पत्नीसाठी सर्व काही अर्पण केले.
अशाप्रकारे या सणाला बालेवा असेही म्हटले जाते जे बाली राजाची परमेश्वरासाठी भक्ती आहे.असे म्हटले जाते की तेव्हापासून श्रावण पौर्णिमेला धागा बांधण्याच्या समारंभात किंवा रक्षाबंधनासाठी बहिणींना आमंत्रित करण्याची परंपरा आहे.
या कार्यक्रमाच्या स्मरणात, आजपर्यंत, बहिणी जेव्हा त्यांच्या भावांना राखी बांधतात तेव्हा ही प्रार्थना करतात
"येना बद्धो बली राजा दानवेंद्रो महाबलः तेना त्वाम अनुबधनामी राक्षे माँ चला मा चाला"
अर्थ: शक्तिशाली आणि उदार राजा, बालीला बांधलेल्याप्रमाणे मी तुला राखी बांधत आहे. अरे रक्षा, खंबीर हो, दूर जाऊ नकोस, जाऊ नकोस.
यम आणि यमुना :
दुसर्या आख्यायिकेनुसार, रक्षा बंधन हा एक विधी होता ज्याचा पालन भगवान यम (मृत्यूचा परमेश्वर) आणि त्याची बहीण यमुना यांनी केला होता. यमुने यमाला राखी बांधली आणि अमरत्व दिले.यम प्रसंगाच्या शांततेने इतका प्रभावित झाला की त्याने घोषित केले की जो कोणी आपल्या बहिणीकडून राखी बांधेल आणि तिच्या संरक्षणाचे वचन देईल तो अमर होईल.
अलेक्झांडर द ग्रेट-पुरू :
काही वृत्तांनुसार, ग्रीसचा राजा अलेक्झांडरने 326 BC मध्ये भारतावर आक्रमण केले. त्याने नवीन मध्य आशियाई प्रदेशांशी आपले संबंध दृढ करण्यासाठी रोक्साना (रोशनक) या भारतीय स्त्रीशी लग्न केले.अलेक्झांडरच्या पत्नीने पोरसकडे एक पवित्र धागा पाठवला आणि त्याला युद्धात तिच्या पतीला हानी पोहचवू नये असे सांगितले. हिंदू परंपरेनुसार, पोरसने राखीला पूर्ण आदर दिला.रणांगणावर, जेव्हा पोरस अलेक्झांडरला अंतिम धक्का देणार होता, त्याने त्याच्या मनगटावर राखी पाहिली आणि अलेक्झांडरवर वैयक्तिक हल्ला करण्यापासून स्वतःला रोखले.
हे पण वाचा ⤵️
FAQ
Q.1) रक्षाबंधन दिवस कधी साजरा केला जातो ?
Ans. रक्षाबंधन हा सण श्रावन महिन्यातील पौर्णिमेला साजरा केला जातो.
Q.2) वैष्णव धर्मशास्त्रात राखी सणाचे संदर्भ कोणते दिलेले आहेत ?
Ans. वैष्णव धर्मशास्त्रात राखी सणाचे संदर्भ यात कृष्ण आणि द्रोपदी,राजा बळी आणि देवी लक्ष्मी,यम आणि यमुना हे दिलेले आहेत.